Wanneer je je eerste raszuivere kat wilt kopen kun je met veel vragen zitten. Niet elke fokker heeft genoeg kennis om deze beantwoorden of beantwoord de vragen eerlijk. We hebben allemaal ooit onze eerste kat gekocht. Het verschil is of je geluk hebt met een ervaren en getalenteerde mentor of dat je de pech hebt met iemand die zelf niet zoveel weet.

Waar moet je aan denken om de best mogelijk start te hebben in je zoektocht? Ik zal hieronder wat punten opnoemen.

Omvang:

Veel mensen die een Maine Coon willen kopen, willen een GROTE kat, hoe groter hoe beter. Hier komen we op het eerste probleem in dit ras. Dit ras is groot, helemaal vergeleken met een huiskat is elke Maine Coon een reus. Maar vergeet in godsnaam die gefantaseerde gewichten van 12-15 kg. Deze bestaat niet, behalve bij katten met extreem overgewicht of in de fantasiewereld van sommige eigenaren. Het normale gewicht van een volgroeide kater is tussen 6-8 kilogram en voor een poes 4-6 kilogram.

Wanneer je voor een kitten gaat kijken en de fokker beweert dat het kitten later een reus wordt, dan kun je je oren dichthouden. Niemand kan de omvang van een kitten met volwassen leeftijd garanderen. Natuurlijk geven twee grotere ouders een grotere kans op een groter kitten, maar er zijn zijn vele genen voor verantwoordelijk die daarop kunnen ingrijpen. Er zijn bijvoorbeeld hele kleine poezen die een goede omvang aan kittens kunnen geven. Andersom is ook mogelijk. Het is nooit mogelijk om dat te kunnen voorspellen, tenzij je helderziend bent. Een ervaren fokker zal altijd aangeven dat omvang nooit te garanderen is. Het is ook niet te zeggen dat het grootste kitten ook uit zal groeien tot de grootste kat van het nest. Het is heel goed mogelijk dat het kleinste kitten van het nest uiteindelijk de grootste volwassen kat zal worden. Wat we wel kunnen zien (tot een bepaalde hoogte) is de botstructuur. We kunnen bijvoorbeeld zien welk kitten het grootst is in de staart, wanneer we die naast het lichaam houden, of welke de grootste pootjes heeft of de breedste poten. Dit kan ons vertellen hoe goed de botstructuur is van een kitten.

Gedrag:

Dit is uiteraard net als bij mensen heel erg individueel bepaald. Er is altijd wel een kitten die meer verlegen is dan de anderen. Maar over het algemeen kan gezegd worden dat een heel nest, inclusief de volwassen katten tijdens een bezoek zich niet zouden moeten verstoppen achter de dichtstbijzijnde bank om er niet meer vandaan te komen voordat het bezoek weg is. Een Maine Coon is van nature heel nieuwsgierig en wil juist deel uitmaken van alles wat er gebeurt. De moederpoes kan soms een beetje voorzichtig zijn, wat volkomen normaal is, maar zij en de kittens moeten niet in paniek zijn. Zorg er ook voor dat je altijd de moederpoes te zien krijgt, en ook de andere kittens van het nest (degene die nog steeds thuis zijn, als je laat bezoekt kan het zijn dat sommigen of velen al verhuisd zijn). Zorg er ook voor dat je de vader ontmoet als hij bij de fokker woont. Het kan ook zijn dat de vader 'geleend' is en bij een andere fokker woont. Hier heb jij als een koper ook een zekere verantwoordelijkheid. Tenzij de fokker heel ervaren is en jou kan adviseren over welk kitten het beste past bij jouw family, is het aan jou om meer te leren om te kunnen zien welk kitten de beste match kan zijn. Wanneer je alleenstaand bent of met een partner woont, dan is het tikkeltje verlegen kitten misschien het meest fantastische gezelschap die tot bloei komt bij jou thuis. Heb je echter jonge kinderen en is het dagelijkse leven druk en vol leven en gebeurtenissen, dan zou je beter niet voor een verlegen kitten kunnen kiezen die zich terug trekt. Je kan in dat geval beter kiezen voor een kitten die contact maakt met zowel jou als de kinderen. Misschien kun je niet verwachten dat het kitten zich meteen in jouw armen gooit, maar ze zullen tenminste wegblijven van verstoppekjes en contact willen maken. De Maine Coon is een sociale kat, maar dit betekent niet dat ze de hele dag in je armen willen liggen. Velen zijn tevreden om dichtbij je te slapen, misschien direct naast je. Alhoewel er natuurlijk ook exemplaren tussen zitten die niet bij je zijn weg te slaan. Zoals ik al zei aan het begin van deze paragraaf zijn het individuen die erg van elkaar kunnen verschillen, terwijl ze allemaal even lief en leuk zijn op hun eigen manier. 

De kleur:

Dit is waar fokkers die bluffen het meeste opvallen. De meeste serieuze fokkers hebben genoeg kennis om deze belachelijke beweringen eruit te filteren, die sommige fokkers maken zogenaamde unieke kleuren etc. 

Ik heb zoveel advertenties gezien dat ik dacht dat ik gek zou worden. Waar een prijs voor een kitten van een "zeldzame kleur" een hogere prijs krijgt aangemeten. Vaak bij zilveren katten of rode poezen. Laten we dit voor eens en voor altijd uit de wereld helpen. Een rood poesje is helemaal niet ongewoon. Het enige wat nodig is is een rode of tortie moederpoes en een rode vader. Niet zo moeilijk dus. Wanneer je een rode poes en een rode kater hebt worden alle kittens rood, ongeacht het geslacht.

Het zilver-gen is een zogenaamd dominant gen, wat betekent dat je slechts 1 kopie van het gen nodig hebt om de zilverkleur te tonen. Dit betekent dat alleen 1 van de ouders zilver hoeft te zijn om zilverkleurige kittens te krijgen. Als deze zilveren ouder ook nog twee zilveren allelen van het zilver gen heeft, dan worden alle kittens zilver ongeacht de kleur van de andere ouder. Laat je dus niet wijsmaken dat je extra zou moeten betalen voor een zeldzame kleur, aangezien er praktisch geen zeldzame kleuren bestaan.

Gezondheid:

Er zijn twee belangrijke ziektes die voorkomen bij de Maine Coon waar je rekening mee moet houden. Maar ben je ervan bewust dat dit in geen geval betekent dat dit ras zieker is dan een ander ras, juist eerder het tegenovergestelde is het geval. We hebben een succesvol gezondheidsprogramma opgesteld die ons help goed inzicht te geven. Vraag altijd naar de gezondheidstesten. Wanneer er getest is binnen het gezondheidsprogramma, dan kun je de resultaten zien op www.pawpeds.com (HCM-test kan alleen uitgevoerd worden door specialisten of dierenartsen die aangesloten zijn bij pawpeds, aangezien zij de enige zijn die voldoende opleiding hebben gehad). In het geval HD buiten het gezondheidsprogramma van Pawpeds of OFA, vraag dan of je het resultaat mag zien. Ditzelfde geldt uiteraard ook voor DNA test resultaten.

Hypertrophic Cardiomyopathy – HCM

HCM behoort tot de groep van ziektes die we "stille dood" noemen.

Meestal laat de kat geen symptomen zien van tevoren, maar vallen ze ineens dood neer. Er zijn vele verhalen van zowel fokkers als liefhebbers die plotseling hun kat vonden, dood op de grond liggend, of in bed.

In ergere gevallen heeft de eigenaar de kat nog zien vogeltjes spotten of zien springen of spelen, terwijl ineens het hart stopt met kloppen. In het ergste geval krijgt de kat een embolie en vreselijke pijn voordat hij sterft.

Waarom vertel ik dit jou? Zeker niet om je bang te maken. Het is om je te laten inzien hoe belangrijk het is dat de kat die je koopt uit geteste ouders komt. Dit is absoluut geen garantie dat je kat nooit HCM zal krijgen. Maar wanneer de fokker test in het gezondheidsprogramma heeft deze alles gedaan wat de fokker kan doen om deze ziekte in het nageslacht te voorkomen. Deze fokker helpt hiermee ook de wetenschap, zodat er misschien meer mutaties in het DNA gevonden worden waarop in de toekomst getest kan worden.

Het is belangrijk te onthouden dat de huidige DNA test slechts 1 mutatie kan testen en dat er veel meer mutaties zijn die een rol spelen bij het ontstaan van HCM (tenminste 12 en waarschijnlijk nog meer). Tot nu toe is er maar 1 gevonden. Je kunt je dus voorstellen dat een DNA test verre van genoeg is. Daarom is het nodig dat we echo's uitvoeren van het hart en we kijken of er veranderingen of afwijkingen te zien zijn. We doen dit op 1, 2, 3 en 5 jarige leeftijd en soms herhalen we de test nog een keer op 7-8 jarige leeftijd. De eerste hart echo wordt uitgevoerd voordat de eerste dekking plaatsvindt.

Hip Dysplasia - HD

HD wordt vaak genoemd bij honden maar komt ook voor bij vele kattenrassen.

Deze ziekte is eigenlijk nog erger vanuit de kat zijn perspectief gezien. Als een kat kan kiezen tussen plotseling dood neervallen terwijl het naar de vogeltjes kijkt of om te leven met verschrikkelijke pijn met elke beweging die je maakt, voor maanden of jaren voordat je uit je lijden verlost wordt, dan weet ik wel zeker wat een kat zou kiezen. Ik zou zeker kiezen voor de snelle dood terwijl ik iets leuks aan het doen ben, als ik het voor het zeggen had.

Vanuit het perspectief van de eigenaar is HCM uiteraard veel schokkender. HD betekent in het kort dat de heupkommen in het ergste geval min of meer de heupkop helemaal niet zou kunnen omvatten, wat natuurlijk hevige pijn veroorzaakt. Er zijn verschillende graden van HD in het gezondheidsprogramma van Pawpeds te onderscheiden, de heupen worden één voor één beoordeeld en als geheel beoordeeld. De mogelijke uitslagen zijn: Normaal, 1, 2 en 3. We mogen fokken met HD graad 1, maar alleen voor een partner die volledig Normaal is op beide heupen. Röntgenfoto's worden één keer gemaakt vóór de eerste paring, op zijn vroegst op de leeftijd van 10 maanden. Zoals je kunt begrijpen, is dit een hele belangrijke test om te doen.

Pyruvate Kinase – PK

Er is niet veel te zeggen over deze test. Er is een DNA-test beschikbaar en het is natuurlijk het beste als beide ouders hierop getest zijn. Hou er rekening mee dat de kittens ook vrij kunnen zijn doordat de ouders getest zijn en soms doordat alle grootouders getest zijn, of nog eerdere generaties. In die gevallen is het niet nodig om je kat te testen. Wanneer een kat een drager is, is er niets om je zorgen over te maken. Een drager (N/PK-def) kan nooit ziek worden van PK-def. Het is niet erg om met een drager te fokken maar doe dit wel met een partner die N/N is. We fokken niet met lijders (PK-def/PK-def).

Spinal Muscular Atrophy – SMA

Vele katten zijn hier al op getest en tot nu toe zijn er heel weinig katten gevonden met deze ziekte. Als ze er zijn is het van een vrij geisoleerde lijn. Doordat het niet veel voorkomt heeft deze ziekte niet de primaire focus en hoef je niet in paniek te raken wanneer de ouders van je kat hier niet op getest is. Natuurlijk is het beter als ze wel hierop getest zijn, zodat we een basis hebben voor meer onderzoek en we ook in de gaten kunnen houden of er iets verandert. Uiteraard geld ook hier hetzelfde als hierboven, SMA/SMA zal worden uitgesloten voor de fok, N/SMA zal alleen worden verpaard met partners die vrij zijn van SMA (N/N).

Wil je een nestje beginnen?

Dit is een extreem belangrijk onderwerp. Wanneer je een beginnende interesse hebt om te gaan fokken, overdenk dit goed en koop dan een fokkat waarmee je mag fokken en geen kat voor de liefhebberij. Alle serieuze fokkers werken hard om bij te houden wie fokt vanuit een nest, hoeveel er de fok in gaan etc. Dit is niet omdat we proberen iedereen te controleren, maar simpelweg in belang van het ras als geheel. Als een regel staan we toe dat maximaal 2 kittens uit een nest ingezet worden voor de fok, zodat er niet te veel nauw verwante katten in de fok zitten. We doen heel erg ons best om combinaties te maken die ongerelateerd zijn, zodat we zorgen dat onze lijnen niet een te grote stempel drukken op het ras. Het is een moeilijke taak en het vereist dat we katten importeren, moeten reizen om ze op te halen en vele kosten moeten maken om dit mogelijk te maken die al snel hoger liggen dan 2.300 euro.

Denk alsjeblieft goed na zodat je niet ons harde werken saborteert door impulsief een kat aan te schaffen als huisdier en daar voor eigen plezier een nesje uit te fokken omdat kittens zo leuk zijn. Om een fokker te zijn is fantastisch, maar verre van een dans op rozenblaadjes. Die indruk kun je als buitenstaander al snel krijgen. Maar een fokker moet vaak hele moeilijke beslissingen nemen. We stoppen er veel geld en tijd in en we moeten veel vrij nemen van werk. Fokken vraagt toewijding, geld en het vraagt veel van jou om het mogelijk te maken om te kunnen blijven fokken voor een langere tijd.

Wanneer je een kat voor de fok gaat kopen en je hebt de fokker ingelicht over jouw fokplannen, wees niet bang om eisen te stellen. Ga niet akkoord met het doen van een aanbetaling als het kitten slechts 4 weken of jonger is. Zoek een fokker die voorbereid en ervaren genoeg is om te weten dat een kitten voor de fok tenminste tot een leeftijd van 6 weken geevalueerd moet worden, bij voorkeur tot 8-10 weken. Eerder dan die leeftijd is het extreem moeilijk om aan te geven welke kat het beste is van het nest en voor de fok ingezet kan worden. We moeten altijd zorgen dat we de beste selecteren, wat altijd de motivatie moet zijn om het ras verder te helpen. Vergeet hierbij niet belangrijke details, er is meer dan alleen het type wat een goede fokkat onderscheid van de rest...

Iets om zeker rekening mee te houden is de gezondheid van de ouders en zelfs de gezondheid van de voorouders verder terug in de stamboom. Het karakter van de ouders en het kitten. Of de ouders sproeien of niet. Zowel de poes als de kater kan sproeigedrag doorgeven aan de nakomelingen.

Een ander belangrijk aspect is hoe de moeder zorgt voor haar kittens. Was de bevalling makkelijk? Natuurlijk kunnen er eenmalige problemen ontstaan, maar als dezelfde poes bij meerdere nesten problemen optreden bij de bevalling of met kittens van meerdere nesten, dan zou je dit goed moeten overdenken en haar beter kunnen laten helpen.

Door: Malin Sundqvist

Vertaald door: Debbie Sprenger